Święto tożsamości i wspólnoty – jubileusz Krainy Rudzkiej

08-10-2025, 11:55 Tekst i foto WT

W sobotę, 4 października Związek Górnośląski obchodził ważną uroczystość – XXXV-lecie Krainy Rudzkiej, która skupia sześć Kół ZG działających w Rudzie Śląskiej i liczy kilkuset członków. Uroczystość rozpoczęła msza święta w Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes w Kochłowicach koncelebrowana przez kapelana Związku Górnośląskiego ks. prałata Jerzego Lisczyka oraz proboszczów rudzkich parafii, księży: Cezariusza Wala, Ireneusza Bracha i Marcina Szkatułę. Po mszy uczestnicy jubileuszowej uroczystości spotkali się w kochłowickiej restauracji „Barbórka”, gdzie wręczono odznaczenia członkom rudzkich Kół i osobom wspierającym działania Krainy Rudzkiej.

Na jubileuszowej uroczystości przybyłych gości powitał przewodniczący Krainy Rudzkiej Jan Pawlas wraz z zastępcą Andrzejem Nowakiem. Zaproszenie na tę wyjątkową uroczystość przyjęli m. in.: prezydent Michał Pierończyk, prezes Związku Górnośląskiego Grzegorz Franki, Natalia Wodniok, dyrektor biura posłanki Ewy Kołodziej, a  także rudzcy radni: Anna Morajko – Fornal i Kazimierz Myszur, występujący też w imieniu posła Marka Wesołego. – Dziś obchodzimy wyjątkowe święto
– 35-lecie Związku Górnośląskiego Krainy Rudzkiej. Z tej okazji z dumą noszę strój, który otrzymałem od Związku Górnośląskiego w 2022 roku, gdy obejmowałem urząd prezydenta. To dla mnie symbol inspiracji i więzi ze śląską tradycją. Z podziwem patrzę na dorobek Związku Górnośląskiego i wspieram jego działania, które budzą tożsamość regionalną w młodym pokoleniu. Życzę, by ta misja trwała dalej, by pojawiali się młodzi, pełni pomysłów, kontynuatorzy tej pięknej idei – powiedział prezydent Michał Pierończyk.

Prezes ZG Grzegorz Franki poinformował, że Zarząd Główny na wniosek przewodniczącego i zarządu Krainy Rudzkiej przyznał odznaczenia Zasłużony dla Związku Górnośląskiego 15 członkom rudzkich kół. – Gdy w 2014 roku dołączyłem do Zarządu Głównego Związku Górnośląskiego, pojawiły się głosy, że nasza organizacja szybko zniknie. Dziś z dumą mogę powiedzieć: Związek trwa i rozwija się dzięki Wam. Życzę byście nadal przekazywali te wartości, które budują naszą śląską tożsamość. Dziękuję za Waszą pracę i za to, że razem budujemy przyszłość naszego regionu – podkreślił Grzegorz Franki.

Uroczystość stała się też okazją do wręczenia zasłużonym członkom rudzkich Kół wyróżnień specjalnych i dyplomów
35-lecia Krainy Rudzkiej. Wiceprezes Koła Halemba Weronika Szołtysek wręczyła ponadto, przyznawane od dwudziestu lat przez halembskie Koło, odznaczenia „Pszociela Ślonski Godki”. Otrzymali je m.in. kapelan ZG ks. prałat Jerzy Lisczyk, prezes ZG Grzegorz Franki oraz przewodniczący Krainy Rudzkiej Jan Pawlas. Wręczono też statuetki 35-lecia Krainy Rudzkiej w podziękowaniu za współpracę, dobroć, życzliwość i wsparcie jej działań. Te wyróżnienia Kraina Rudzka przyznała prezydentowi Michałowi Pierończykowi oraz posłankom Urszuli Koszutskiej i Ewie Kołodziej.

Weronika Szołtysek, jak przystało na jubileusz, przypomniała historię i najważniejsze działania Krainy Rudzkiej. – Jej początki związane są z powstaniem Kół ZG w poszczególnych dzielnicach naszego miasta. Niejednokrotnie powstawały one przy parafiach i przy wsparciu księży proboszczów. Tak powstały Koła: Bykowina, Godula-Orzegów, Halemba, Kochłowice, Ruda, Wirek-Bielszowice-Czarny Las, które utworzyły Krainę Rudzką Związku Górnośląskiego w 1990 roku. Krainie Rudzkiej przewodniczyło sześciu przewodniczących – przypomniała. Pierwszym przewodniczącym był Ginter Kuczera, potem Władysław Parchański, Aleksander Leszczyna, Paweł Błażyca, Weronika Szołtysek, a obecnie funkcję tę pełni Jan Pawlas.

– Koło Halemba i Kraina Rudzka ZG ufundowały odznakę „Pszociel Ślonski Godki”. Jest ona przyznawana ludziom różnych profesji, którzy kultywują historię, kulturę i tradycje naszej śląskiej ziemi. Do uczniów szkół podstawowych kierowane są konkursy organizowane przez Koło Halemba. Konkurs „Dzień ślonski godki” miał już 15 edycji, jest organizowany we współpracy ze Szkołą  Podstawową nr 40, a konkurs „Drzewo genealogiczne mojej rodziny” we współpracy ze Szkołą  Podstawową nr 25 i odbyło się już 5 edycji. W tegorocznych planach są prelekcje tematyczne „Opowiem ci o  moim Śląsku”. Tradycyjnie w  okresie Wszystkich Świętych, w Teatrze Impresaryjnym organizowane są „Zaduszki”, a członkowie naszych Kół wspominają tych, którzy odeszli od nas w ostatnim roku – podkreśliła Weronika Szołtysek.

Koła Krainy Rudzkiej ZG wiele uwagi poświęcają integracji lokalnego środowiska. W 2005 roku w 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej, konferencję „Tragedia mieszkańców Halemby w ostatnich dniach stycznia 1945 roku” oraz wykład na ten sam temat skierowano do uczniów szkół podstawowych i dorosłych mieszkańców Halemby. Koło Kochłowice wyszło z tej okazji z inicjatywą odrestaurowania pomnika Powstańców Śląskich w Kochłowicach. Z inicjatywy Koła Ruda postawiono pomnik Wojciecha Korfantego przed Muzeum Miejskim w Rudzie, a na cmentarzu w Nowym Bytomiu ustawiono krzyż, poświęcony mieszkańcom, których miejsca pochówku nie są znane. W 2019 roku, w 100. rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego wspólny śpiew pieśni śląskich i powstańczych połączył uczniów Szkoły Podstawowej nr 24 i mieszkańców Halemby. Przez ostatnie dwa lata Kraina Rudzka zorganizowała we współpracy z klubem Urania „Ślonski Turniej we Fusbalu”. W 2025 roku jej członkowie uczestniczyli w obchodach 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej i byli organizatorem VIII Święta Stroju Śląskiego.         Tekst i foto: (wt)